U wielu kobiet myśl o menopauzie budzi lęk, samo pojęcie – „przekwitanie”, brzmi bardzo nieprzyjemnie. Rodzą się obawy przed zbliżającymi się dolegliwościami fizycznymi oraz rozchwianiem emocjonalnym. Mówi się wręcz, że menopauza, to najgorsza rzecz, jaka może spotkać kobietę (zgadzasz się z tym?), bo kojarzy się również z końcem pełnowartościowego życia i początkiem starości. Czy rzeczywiście tak jest? Warto wiedzieć, że nie wszystkie kobiety w tym samym stopniu odczuwają nieprzyjemne objawy menopauzy.
Co to są menopauza i klimakterium?
Menopauza to moment wystąpienia u kobiety ostatniej miesiączki. Klimakterium natomiast to okres kilku lat przed i kilku lat po menopauzie, obejmujący wszystkie zmiany w fizjologii cyklu miesięcznego, samopoczuciu i organizmie kobiety. Jest to naturalny cykl, przez który przechodzi każda kobieta.
Zmiany fizjologiczne wynikają z zanikania czynności jajników. Przestają w nich dojrzewać komórki jajowe i spada cykliczna produkcja hormonów płciowych – estrogenów i progesteronu. Nieprzyjemne dolegliwości okresu menopauzy wynikają właśnie z braku hormonów w organizmie.
Do najczęściej występujących zaburzeń towarzyszących okresowi przekwitania zalicza się:
- zaburzenia naczynioruchowe: uderzenia gorąca, czyli wary (nagłe uczucie gorąca obejmujące głowę, szyję, czasami tułów), nocne poty, często zlewne, występujące razem z uderzeniami gorąca, napady kołatania serca
- zaburzenia sfery psychicznej: bezsenność, pogorszenie pamięci, zmiany w zachowaniu, lęki, utrata libido, zaburzenia koncentracji uwagi, trudności w podejmowaniu decyzji, obniżenie napędu do działania, drażliwość, płaczliwość
- suchość skóry i pojawienie się większej ilości zmarszczek, wypadanie włosów
- spadek masy kostnej, masy tkanki mięśniowej oraz wzrost ilości tkanki tłuszczowej
- nieregularne cykle miesiączkowe i związany z nimi lęk przed nieplanowaną ciążą
Objawom tym towarzyszy często zmęczenie, bóle głowy, mrowienie i drętwienie rąk, bóle kostno-stawowe. Występujące w dużym nasileniu skutki menopauzy mają duży, negatywny wpływ na życie kobiety. Zaburzają jej funkcjonowanie nie tylko w rodzinie, ale także w życiu zawodowym.
Czy można jakoś zaradzić objawom klimakterium?
Medycyna oraz dietetyka coraz lepiej sobie radzą z dolegliwościami okresu klimakterium. Nie należy więc się tym zamartwiać. Z pomocą przychodzą bowiem fitoestrogeny. Są to związki pochodzenia roślinnego, które wykazują działanie podobne do estrogenów ludzkich. Dzięki temu łagodzą klasyczne objawy menopauzalne, zmniejszają ryzyko osteoporozy oraz raka piersi. Wpływają również na normalizację stężenia cholesterolu we krwi, przez co zmniejszają ryzyko miażdżycy.
Fenomenalne działanie fitoestrogenów polega na tym, iż nie da się ich przedawkować. Nawet, jeśli w diecie znajdzie się ich sporo, nasz organizm wykorzysta tylko taką ich ilość, jaka jest mu aktualnie potrzebna.
Fitoestrogeny a męskość
Czy obecność fitoestrogenów w diecie może zaszkodzić mężczyznom? Absolutnie nie! Liczne badania wykazały, iż genisteina chroni mężczyzn przed łysieniem, osteoporozą oraz uporczywymi przejawami andropauzy. Dodaje również energii i motywacji do działania.
W jakich produktach znajdziemy najwięcej fitoestrogenów?
Najwięcej fitoestrogenów (konkretnie daidzeninę i genisteinę) znajdziemy w produktach sojowych, np. mące, tofu, miso, tempehu. Spore ilości znajdziemy również w mleczku pszczelim, nasionach roślin strączkowych, np. soczewicy, ciecierzycy, fasoli, bobie oraz w czerwonej koniczynie.
Danie z wykorzystaniem soczewicy znajdziesz tutaj, a przepis na pyszną pastę z soczewicy, którą możesz posmarować pieczywo lub dodać do makaronu – tutaj.
Fitoestrogeny należące do grupy lignanów znajdziemy w orzechach, nasionach sezamu, siemieniu oraz oleju lnianym.
Fitoestrogeny znajdziemy również w ziołach, m.in. w szałwii lekarskiej, mniszku lekarskim oraz koniczynie czerwonej (łąkowej), a także kozieradce, lucernie siewnej i pluskwicy groniastej. Warto więc hodować sobie kiełki lucerny czy koniczyny, gdyż oprócz witamin i składników mineralnych, dostarczymy również fitoestrogenów.
Jeśli potrzebujesz porady dietetycznej związanej z dietą fitoestrogenową, znajdziesz mnie tutaj.
Menopauza nie musi przebiegać w sposób szczególnie trudny. Dla wielu kobiet okres ten jest po prostu nowym etapem w życiu – kiedy dzieci są już samodzielne, rodzina i praca zawodowa ustabilizowane. Może to być czas „dbania o siebie”, rozwijania własnych zainteresowań i pasji. Należy pamiętać, że pierwsze objawy pojawiają się, kiedy kobieta jest jeszcze młoda i ma przed sobą wiele lat dobrego życia. Nie należy więc traktować klimakterium jako początku starości!
Źródła:
- J. King, 2003. Jak polubić menopauzę.
- notatki własne